İsim değiştirme davası hakkında merak edilenleri bu yazımızda bulabilirsiniz. Sorularınızı, aşağıda bulunan yorumlar bölümünden iletebilirsiniz. Hukuki desteğe ihtiyaç duyduğunuzda randevu almak için bizlere ulaşabilirsiniz.
İsim Değiştirme Davası Nedir?
Kişinin adı ve soyadı bütünlüğünün önemli bir parçasıdır. İsimler, insanların hayatında da tartışmasız şekilde önem taşımaktadır. Bu nedenle insanlar, kullanmaktan hoşnut olmadıklarını isimlerini kimi zaman değiştirmek istemektedir. Bu durumlarda karşımıza isim değiştirme davaları çıkmaktadır. Ancak isim değiştirme davaları bir yandan kamu düzeni ile ilgili olduğundan, titizlikle takip edilmesi gereken davalardandır.
Bireylerin isim değişikliği yapmaları için esasen dava yoluna başvurmaları gerekmektedir. Zira isim değiştirme hakkı, kişiye sıkı sıkıya bağlı şahsi hakların başında gelmektedir. Bu nedenle isim değiştirme davası, bizzat isimlerini değiştirmek isteyen kişiler tarafından ya da vekilleri tarafından açılmalıdır. Kişilerin isim değiştirme amacı ile açtıkları bu davalar uygulamada, isim değiştirme davası (isim değişikliği davası) olarak anılmaktadır.
İsim Değiştirme Davası Nasıl Açılır?
İsim değişikliğine ilişkin esaslar Türk Medeni Kanununun 27. maddesinde düzenlenmiştir. Bu kapsamda Türk Medeni Kanununda ancak haklı bir sebebin varlığı halinde isim yada soyadın değiştirileceği açıkça belirtilmiştir. Adın değiştirilmesi ise, nüfus siciline kayıt ve ilân edilmektedir. Ancak kişinin isminin değişmesi ile, kişisel durumu değişmemektedir. Kişisel durumdan anlaşılması gereken, kişinin doğum yeri, doğum tarihi, medeni durumu gibi hallerdir.
Haklı sebep kavramı ise Mahkemece her olayın özelliğine göre incelenecek bir husustur. Buna göre Mahkemeler her somut olayın özelliğine göre, haklı sebebin oluşup oluşmadığına bakmaktadır. Mahkeme yapacağı bu inceleme ve değerlendirme sonrasında da talep hakkında karar vermektedir. Bu kapsamda haklı sebeplere şu hallerin örnek gösterilebilmesi mümkündür.
- Kişinin isminin, örf ve adetlere uygun olmaması,
- Kişinin isminin kişinin itibarını zedeleyecek şekilde komik, alay edilebilir bir anlam içermesi,
- İsmin yanlış anlamlara mahal vererek kişiyi zor durumda bırakması,
- Adın toplumda kötü bilinen bir kişiyi veya suçluyu anımsatması,
- Kişinin özel hayatı veya iş hayatında kimlikte yer alan ismin sosyal hayatta kullanılmaması,
- İsmin telaffuzunun zor olması,
- Kişinin isminin toplumun genel ahlak kurallarına uygun olmayan isimlerden olması,
Tüm bu haller, isim değişikliği davalarında haklı sebep olarak dikkate alınmaktadır.
İsim Değiştirme Davası Şartları Nelerdir?
İsim değiştirme davalarında en önemli husus, haklı sebeplerin oluştuğunun ispat edilmesidir. Davacı isminin değiştirilmesinde haklı nedenler bulunduğunu ispat etmek zorundadır. Bu nedenle bu davalarda tanık delili oldukça önem taşımaktadır. Örneğin, kişinin halihazırdaki ismini kullanmasının kendisi açısından komik ve alay edilebilir olduğu tanık yoluyla ispat edilebilmektedir. Aynı zamanda yine kişinin bu ismi kullanmadığı, başkaca bir isimle bilindiği de tanık marifetiyle mahkeme huzurunda ispat edilmektedir. Bu kapsamda tanık delili bu davalar açısından oldukça önem taşımaktadır.
Bununla birlikte, tanık haricinde isim değişikliği gerekliliğine ilişkin başkaca bilgi ve belgelerin bulunması durumu da söz konusu olmaktadır. Bu hallerde ispat açısından her türlü delilin mahkemeye sunulması gerekmektedir. Bu çerçevede, kişinin başka isimle tanındığına ilişkin varsa okul yıllıkları, kullandığı hesaplar, konuşma kayıtları da mahkemeye sunulmalıdır.
Yargılama sırasında ve özellikle tanıkların dinlenmesi esnasında konu hakkında uzman avukatın duruşmada hazır bulunması ve tanığa etkili sorular sorması oldukça önemlidir.
İsim Değiştirme Davasıyla İsim Ekletme Mümkün Mü?
Bazı hallerde ise, kişiler mevcut isimlerini tamamıyla değiştirmek istemez. Bu kişiler kullandıkları ve toplumca bilinen isimlerini kendi isimlerine ekletmek isterler. Bu durumlarda da karşımıza aynı şekilde isim değişikliği davaları çıkmaktadır. İsim ekletme talep eden kişilerin de, isim değiştirme davası açarak mevcut isimlerine kullandıkları ve bilindikleri isimleri ekletmeleri gerekmektedir. Bu talepler de ancak dava yolu ile ileri sürülmektedir. Bu davada da, aynı şekilde davacı haklı sebeplerin varlığını ispat etmek zorundadır. Haklı sebeplerin varlığı tanık yoluyla ispat edilebilmektedir. Aynı şekilde tanık haricinde isim ekletme gerekliliğine ilişkin başkaca bilgi ve belgelerin bulunması durumu da söz konusu olmaktadır. Bu hallerde ispat açısından her türlü delilin mahkemeye sunulması gerekmektedir.
İsim ekletme talepleri yönünden açılan davalar ve talepler de kişiye sıkı sıkıya bağlıdır. Bu nedenle bu davaların da, bizzat isim ekletmek isteyenler tarafından ya da vekilleri tarafından açılması gerekmektedir.
İsim Değişikliği Davası Hangi Mahkemede Açılır?
İsim değişikliğine ilişkin davalar, davacının yerleşim yeri Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmaktadır. Bu kapsamda ismini değiştirmek isteyen kişi, kendi yerleşim yeri Asliye Hukuk Mahkemesinde bu davayı açmalıdır. Bu davalar kamu düzenini doğrudan ilgilendirdiğinden, Nüfus Müdürlükleri davalarda, davalı olarak gösterilmektedir.
Mahkemesiz İsim Değiştirme Mümkün Mü?
Kişilerin isim değişikliği yapmaları için esasen dava yoluna başvurmaları gerekmektedir. Çünkü isim değiştirme davası açma hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı şahsi hakların başındadır. Ancak dava yoluna başvuru dışında son yıllarda konu ile ilgili olarak, yeni bir düzenleme getirilmiştir. Bu kapsamda bazı hallerle sınırlı şekilde nüfus müdürlüklerine başvuru yapılarak isim değişikliği yapılmasının önü açılmıştır.
İsim veya soy isimde, kayıt sırasında maddi hataya dayalı bir imla hatası varsa Nüfus Müdürlüğü’ne başvura yapılarak maddi hatanın düzeltilmesi mümkündür. Ancak maddi hatanın düzeltilmesinin ötesinde kişinin isim ekletme veya değiştirme yapmak için isim değiştirme davası açması zorunludur. Bu gibi köklü değişikliklerin Nüfus Müdürlüğüne başvurularak yapılması mümkün değildir. Bu talepler ancak dava yolu ile ileri sürülebilmektedir.
Nüfus Hizmetleri Kanunu’na eklenen 11. geçici madde ile de 24.12.2022 tarihine kadar sınırlı olarak sayılan sebeplerle isim ve soyadı değiştirme mümkün olmuştur. Bu sebepler şunlardır:
- İsimde imla ve yazım hatası yapılması,
- Adın genel ahlaka aykırı olması,
- Kişinin isminin gülünç olması,
- Bireyin adının memuriyet, rütbe, aşiret, yabancı ırk ve millet isimleri ile aynı bulunması.
Bu sebeplerden birinin bulunması durumunda ilgili, ikametgah adresinin bulunduğu Nüfus Müdürlüğü’ne başvurabilmektedir. Bu başvuruda kişi isminin düzeltilmesini talep eder. Ancak bu haller dışında dava açılmaksızın, isim değiştirme veya isim ekletme söz konusu değildir. Mahkemesiz isim değiştirme 2021 yılında da aynı şartlarla uygulanmaktadır.
Soyadı Değişikliği Davası Nasıl Açılmaktadır?
Bazı hallerde kişiler soyadlarını da değiştirmek istemektedir. Bu talepler de ancak isim değişikliğinde olduğu gibi, haklı bir nedene dayanmalıdır. Soyadını değiştirmek isteyen kişilerin talepleri haklı nedenlere dayanmıyorsa, davaları reddedilmektedir. Bu kapsamda haklı sebeplere şu hallerin örnek gösterilebilmesi mümkündür.
- Kişinin soy adı ile alay edilmesi,
- Soy ismin milli kültüre, örf ve adete uygun olmaması,
- Kişinin dinini değiştirmesi,
- Soyadın mesleki açıdan kişiye zarar veriyor olması,
- Kişinin soyadının kötü çağrışımlarda bulunması,
- Kişinin babasıyla kişisel ilişki kurmaması ve manevi bağ hissetmemesi.
İsim değişikliğinde olduğu gibi, soy isim değişikliğinde de haklı sebepler sınırlı sayıda değildir. Hakim her somut olayın özelliğine göre inceleme yapar ve bir karar verir.
Her durumda bu davaların uzman avukat tarafından takip edilmesi önem taşımaktadır. Hukuki destek almak için bizimle iletişim kurabilirsiniz.
Yorumlar