Menü
Miras Davaları

İntifa hakkı Hakkında 7 Soru / 7 Cevap

İntifa hakkı

İntifa hakkı hakkında merak edilenleri bu yazımızda bulabilirsiniz. Sorularınızı, aşağıda bulunan yorumlar bölümünden iletebilirsiniz. Hukuki desteğe ihtiyaç duyduğunuzda randevu almak için bizlere ulaşabilirsiniz.

İntifa Hakkı Nedir?

İntifa hakkı, mülkiyet hakkı başkası adına kayıtlı olan bir mal üzerinde tam yararlanma yetkisi tanıyan sınırlı ayni bir haktır. Bu hakka dair yasal düzenlemeler, Medeni Kanun 724-822 madde hükümleri arasında yer alır.

Medeni Kanun m. 794
İntifa hakkı, taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir malvarlığı üzerinde kurulabilir.
Aksine düzenleme olmadıkça bu hak, sahibine, konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlar.

Kanun maddesine göre intifa; taşınır, taşınmaz, haklar veya bir malvarlığı üzerinde kurulabilir. Bu hakkın sahibi olan kişi, başkasına ait bir eşya üzerinde kullanma ve o malın semerelerinden yararlanma hakkı da dahil olmak üzere tam yararlanma yetkisine sahiptir. Aksine bir düzenleme bulunmadıkça tam yararlanma yetkisinden söz edilir. İntifa, gerçek veya tüzel kişiler lehine tesis edilebilir. Asıl önemli olan lehine bu hakkı alan kişinin “açıkça belirlenmiş olmasıdır. Nitekim bu hak eşyaya bağlı olarak tesis edilemez.

Medeni Kanun 795.madde hükmüne göre intifa, taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulur. Hukuki niteliği itibariyle intifa sınırlı ayni haklardandır. Sınırlı aynı hak sahipleri, sahip oldukları bu hakkı, eşyanın maliki de dahil olmak üzere herkese karşı ileri sürebilirler.

Mirasın Hükmen Reddi

İntifa Hakkı Devredilebilir Mi?

İntifa hakları, belirli bir kimsenin kişiliği dikkate alınarak tesis edilir. Bu sebeplerle intifanın, devri mümkün değildir. Ancak “intifa hakkı kullanımının” devredilmesi mümkündür. Ancak sözleşmede aksine hüküm yoksa veya durum ve koşullardan hak sahibince şahsen kullanılması gerektiği anlaşılmıyorsa, intifanın kullanılmasının başkasına devredilebilir. İntifanın kullanımının devredilmesi halinde malik, haklarını, hakkının kullanımını devralan kişiye karşı ileri sürebilecektir.

Medeni Kanun 806 – Hakkın Kullanılmasının Devri
Sözleşmede aksine hüküm yoksa veya durum ve koşullardan hak sahibince şahsen kullanılması gerektiği anlaşılmıyorsa, intifa hakkının kullanılması başkasına devredilebilir.
Bu takdirde malik, haklarını, devralana karşı doğrudan doğruya ileri sürebilir.

İntifa Hakkı Sahibinin Hakları Nelerdir?

İntifa hakkı, hak çok geniş bir fiili tasarruf yetkisi sağlamaktadır. İntifanın sağladığı tam yararlanma yetkisi, kullanma, semerelerinden yararlanma ve zilyet olma haklarını da kapsar. Bu hakkın sahibi olan kişi, söz konusu malın zilyetliğini bulundurma yetkisi ile beraber malın kullanımına özen göstermekle yükümlüdür.

Ortaklığın Giderilmesi Davası

Kuru Mülkiyet Sahibinin Hakları Nelerdir?

Bir eşya üzerinde intifa kurulduğu takdirde malik (mülkiyet hakkı sahibi), o eşya üzerinde yalnızca kuru mülkiyet (çıplak mülkiyet) hakkına sahip olur. Kuru mülkiyet halinde, eşya üzerinde kullanma hakkına sahip olunmaz. Kuru mülkiyet, yalnızca tapu kayıtlarında eşyanın sahibi olarak görünmeyi sağlar. Bu sebeple intifa hakkı tesis olunan malın mülkiyetini devretmek mümkündür. Ancak kuru mülkiyet hakkına sahip olan malik, taşınmazı kiraya veremez veya intifa sahipliğini bir başkasına devredemez.

İntifa Hakkının Kaldırılması Mümkün Mü?

Medeni Kanun 796. maddesine göre intifa, sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebepleri, taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi verir. Hak sahibinin ölümü ve sürenin sona ermesi sebepleriyle intifanın sona ermesi halinde sicildeki hakkın bir değeri kalmayacak ve malik, intifanın terkinini talep edebilecektir. Hak sahibinin vazgeçmesi durumunda ise intifa sahibinin terkine muvafakat vermesi şartı aranır.

İntifa Hakkının Sona Ermesi Mümkün Mü?

İntifa hakkı gerçek veya tüzel kişiler lehine tesis edilebilir. Medeni Kanun 797. maddesine göre intifa, gerçek kişilerde kişinin yaşam süresi ile tüzel kişilerde ise 100 yıllık bir süre ile sınırlı tutulmuştur. Anılan madde hükmüne göre bu hak, hak sahibi gerçek kişinin ölümü ile sona erer. Bu sebeple hak mirasçılarına geçmez. Tüzel kişiler bakımından ise 100 yıl süre geçmesi ile beraber intifa sona erer. Bununla beraber intifa hakkının sona erebileceği diğer haller ise şunlardır:

  • Taşınmazın Tamamen Yok Olması
  • Taşınmazın Kamulaştırılması
  • Taşınmaz Hakkında Cebri İcra İşlemlerinin Uygulanması
  • Kişiliğin kaybedilmesi
  • Hakkın terkini(hakkın silinmesi)

Boşanma kararının kesinleşmesi

İntifa Hakkının Kaldırılması Davası Açılabilir Mi?

İntifanın kaldırılması davası, tapudan terkin istemiyle açılan davadır. Kanuni intifa hakları dışındaki intifa haklarının tesisi bir sözleşmeye dayanmaktadır. Sözleşmenin konusu, intifanın devamı malike yüklediği külfet ile sağladığı yarar arasında bir dengesizlik meydana getirebilir. Bu takdirde malik, bozulan dengeler için hakimden sözleşmeye müdahale etmesini veya hakkın terkinini talep edebilir.

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, 2006/8036 E., 2006/10113 K., 29.09.2006 T.

Kanuni intifa hakları hariç intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceğini kararlaştırılabilir. Şayet, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse, malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa bedelinin artırılmasını ve hatta kendisi için çekilmez hale gelmişse bu hakkın terkinini isteyebilir”

Yargıtay kararından da açıkça anlaşılacağı üzere; sözleşme neticesinde elde edilen intifa haklarının sözleşmenin tarafları arasındaki yarar dengesini bozması halinde malik, hakkın terkinini isteme hakkına sahiptir.

Yazar Hakkında

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur. İstanbul Barosu'na bağlı olarak avukatlık hizmeti vermektedir. Uzmanlık alanı, aile hukukundan kaynaklanan davalardır. Boşanma avukatı olarak Milliyet/Pembenar ekinde köşe yazarlığı yapmaktadır.

Yorumlar

    Yorum Bırak