Anlaşmalı Boşanma Protokolü – 9 Soru/Cevap

Anlaşmalı boşanma protokolü hakkında merak edilenleri bu yazımızda bulabilirsiniz. Sorularınızı, aşağıda bulunan yorumlar bölümünden iletebilirsiniz. Hukuki desteğe ihtiyaç duyduğunuzda randevu almak için bizlere ulaşabilirsiniz.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nedir?

Evlilik birliğini sona erdirmek isteyen eşler, boşanmanın hukuki ve mali tüm sonuçları üzerinde anlaşarak anlaşmalı olarak boşanabilirler. Medeni Kanunu’nun 166. Maddesinin 3. fıkrasında düzenlenen anlaşmalı boşanma davasında, boşanmaya karar verilebilmesi için birtakım şartların gerçekleşmesi gerekir. Bu kapsamda anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için şu şartlar birlikte gerçekleşmelidir:

• Evlilik birliğinin en az 1 yıldır devam ediyor olması gerekir.
• Eşlerin birlikte mahkemeye başvurması ya da bir eşin açtığı davayı diğer eş kabul etmesi gerekir.
• Hâkim, tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmelidir.
• Taraflar, boşanmanın hukuki sonuçlarında anlaşmalı ve anlaşma da hakim tarafından uygun bulunmalıdır.

Görüleceği üzere eşlerin, boşanmanın sonuçları ile ilgili olarak anlaşması gerekmektedir. Eşlerin anlaştıkları konuları yazdıkları metin, anlaşmalı boşanma protokolü olarak isimlendirilmektedir. Bu kapsamda anlaşmalı boşanma protokolü, eşlerin anlaştıkları konuları tek tek belirttikleri ve imza altına aldıkları protokoldür.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nasıl Hazırlanır?

Anlaşmalı boşanma protokolünün hazırlanmasında öncellikli olarak, tarafların isimlerinin, soy isimlerinin ve TC kimlik numaralarının belirtilmesi gerekir. Bu hususlara protokolde yer verildikten sonra tarafların boşanmaya karar verdiklerinin belirtilerek; boşanmaya bağlı olan velayet, kişisel ilişki, tedbir nafakası, iştirak nafakası, yoksulluk nafakası, tazminat, mal rejiminin tasfiyesi ve diğer konularda nasıl anlaşıldığının sırasıyla yazılması gerekir. Bu şartları içeren anlaşmalı boşanma protokolü örneğini aşağıda bulabilirsiniz. Bu protokolün hazırlanmasında tarafların mutabık olmalarını gerektiren konular şunlardır:

• Boşanma konusunda kararlı oldukları,
• Müşterek çocuk varsa velayetinin kime ait olacağı, ortak velayet olup olmayacağı ve kişisel ilişki sürelerinin nasıl belirleneceğine dair mutabakat,
• Tedbir nafakası, iştirak nafakası ve yoksulluk nafakası ödenip ödenmeyeceği ile ödenecekse ne kadar ödeneceğine dair mutabakat,
• Maddi tazminat ve manevi tazminat ödenip ödenmeyeceği ile ödenecekse ne kadar ödeneceğine dair mutabakat,
• Malların paylaşımı, ortak konutu kullanma, müşterek aracın kullanımı, ziynet eşyaları, ortak malların ve kişisel eşyaların paylaşımı konularındaki mutabakat.

Anlaşmalı boşanma protokolünün hazırlanmasında bazı unsurlar zorunludur. Söz gelimi tarafların, boşanma ve boşanmanın ferileri olan velayet, nafaka ve maddi ve manevi tazminat hususunda anlaşması şarttır. Bu zorunlu unsurlar dışında taraflar, boşanmanın feri unsurları olmayan ziynet ve ev eşyalarının paylaşımı, aralarındaki mal rejiminin tasfiyesi gibi konularda da anlaşabilirler. Ancak taraflar isterlerse bu konulardaki dava haklarını saklı tutarak da anlaşmalı boşanma gerçekleştirebilirler.

Yine eşler, bir kısım gayrimenkulün yahut sicile kayıtlı olan menkullerin tescili, menkullerin teslimi, bir miktar paranın ödenmesi, hisse devri ve bunun gibi birçok hususu anlaşma boşanma protokolüne ekleyebilirler. Ancak bu unsurlar zorunlu değil; isteğe bağlıdır.

Belirttiğimiz şartlar doğrultusunda hazırlanan anlaşmalı boşanma protokolü, her iki tarafın da ıslak imzasını içermelidir. Hazırlanacak protokolün, taraflardan birisi ya da her iki tarafça birlikte mahkeme dosyasına sunulması mümkündür.

Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Talep Edilebilir Mi?

Anlaşmalı boşanmada tarafların uzlaşmaları gereken noktalardan biri, nafakaya hükmedilip hükmedilmeyeceği ile hükmedilecek nafakanın miktarıdır. Tarafların bu konularda kesin olarak mutabakata varmış olmaları gerekir. Ancak taraflar, nafaka ödenip ödenmemesi üzerinde anlaşmalarına rağmen nafaka miktarını belirleyemiyorlarsa, miktarın belirlenmesi konusunda hakimden yardım isteyebilirler. Bu tür durumlarda ise hakimin belirlediği nafakanın, taraflarca da kabul edilmiş olması gerekir. Eşlerden biri, hakim tarafından belirlenen nafakayı kabul etmezse anlaşmalı boşanma gerçekleşmez.

Anlaşmalı boşanma protokolünde iştirak nafakası istenmemiş olabilir ya da istenen nafaka zamanla yetersiz kalmış olabilir. Bu takdirde anlaşmalı boşanma davasından sonra, hakkın kötüye kullanılması anlamına gelmemek şartıyla, nafaka artırım davası açmak mümkündür.

Anlaşmalı Boşanmada Tazminata Karar Verilir Mi?

Tarafların talepte bulunması ve şartlarının oluşması durumunda boşanmada tazminat kararı verilmesi mümkündür. Boşanmada maddi tazminat, kusursuz veya da az kusurlu tarafından istenilebilir. Bu tazminatın istenilebilmesi için kusursuz veya daha az kusurlu eşin; mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenmiş olmalıdır. Boşanmada manevi tazminat ise boşanmaya sebep olan olaylar nedeniyle kişilik hakları saldırıya uğrayan tarafın, kusurlu olan diğer taraftan isteyeceği uygun miktarda paradır.

Anlaşmalı boşanmada taraflar, maddi tazminat ve manevi tazminat ödenip ödenmemesi, ödemenin miktarı ve ödemenin vadesi konusunda istedikleri şekilde kararlaştırabilirler. Tarafların maddi tazminat ve manevi tazminattaki anlaşmalarına hakim müdahale etmez. Tarafların birbirlerinden maddi tazminat ve manevi tazminat talebinde bulunmamaları durumunda bu durumun protokolde açıkça belirtilmesi gerekir. Nitekim anlaşmalı boşanma davasında tarafların, boşanmanın mali sonuçlarına ilişkin aralarındaki ihtilafı nihai olarak çözdükleri ve ilişkilerini tasfiye ettikleri kabul edilmektedir. Bu sebeple anlaşmalı boşanma davası sona erdikten sonra taraflar, kural olarak, birbirlerinden maddi tazminat veya manevi tazminat talep edemezler.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nereye Sunulur?

Anlaşmalı boşanma protokolü, anlaşmalı boşanma dava dilekçesinin ekinde davanın açılacağı aile mahkemesine sunulur. Boşanma dava dilekçesi ekinde sunulan anlaşmalı boşanma protokolü, ilgili aile mahkemesi hakimi tarafından incelenir. Yapılacak bu inceleme sonrasında hakim anlaşmalı boşanma davası için bir gün belirler ve belirlenen bu tarih taraflara tebliğ edilir. Tarafların, belirlenen duruşmaya katılmaları ve protokolde belirtilen imzanın kendilerine ait olduğunu ve protokolde belirtildiği şekilde boşanmaya karar verilmesini talep ettiklerini bildirmesi gerekir.

Anlaşmalı boşanma davalarında görevli mahkeme, Aile Mahkemeleridir. Ancak her yerde Aile Mahkemesi bulunmayabilir. Bu takdirde anlaşmalı boşanma protokolünün, anlaşmalı boşanma dilekçesinin ekinde Asliye Hukuk Mahkemesine sunulması gerekir. Bu durumlarda Asliye Hukuk Mahkemesi, Aile Mahkemesi sıfatı ile yargılama yapar.

Anlaşmalı boşanma davasında yetkili mahkeme ise eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Ancak yetki kuralı, kesin yetki niteliğinde olmadığı için taraflar, istedikleri yerdeki aile mahkemesinden anlaşmalı boşanma davası açabilirler.

Protokol Hazırlamadan Anlaşmalı Olarak Boşanma Mümkün Mü?

Anlaşmalı boşanma protokolünün asıl amacı, tarafların mutabakata vardıkları konuları tespit etmektir. Bu yönüyle ilerleyen süreçte ihtilafların çıkmaması ve davaya bakacak hakimin mutabakatı kolaylıkla anlayabilmesi için yazılı olarak protokolün hazırlanmasında menfaat bulunmaktadır. Yol gösterici olabilmesi için hazırladığımız anlaşmalı boşanma protokolü örneğini aşağıda bulabilirsiniz. Ancak anlaşmalı boşanmak için, protokol hazırlanması şart değildir. Protokol hazırlamadan anlaşmalı boşanma davası açılması da mümkündür.

Protokol hazırlanmadan anlaşmalı boşanma davası açılması durumunda mahkeme, bir duruşma günü belirler ve taraflara o tarihte duruşma salonunda hazır olmalarını ihtar eder. Duruşmaya gelen tarafların beyanları mahkeme hakimi tarafından tutanağa geçirilir. Ancak bu durum hem süreyi uzatacak ve hem de sonradan meydana gelecek anlaşmazlıklara sebebiyet verebilecektir. Yargılamanın sağlıklı ilerlemesi bakımından, protokolün taraflarca önceden hazırlanması daha sağlıklıdır.

Anlaşmalı Boşanma Protokolünü Kimler Hazırlayabilir?

Anlaşmalı boşanma protokolünü taraflar bizzat kendileri hazırlayabilirler. Ancak anlaşmalı boşanmada eşler, çoğunlukla farkına varmadan çok sayıda hakkından feragat etmektedir. Bu sebeple anlaşmalı boşanma protokolünün hazırlanmasında ve anlaşmalı boşanma davasının sürdürülmesinde hukuki yardım alınmasında büyük fayda olacaktır. Hukuki yardım almak, taraflar nezdinde doğabilecek hak kayıplarını önleyecek, yargılamanın sağlıklı ilerlemesini ve daha çabuk sona ermesini sağlayacaktır. Ancak yine de kendi başına anlaşmalı boşanma protokolü hazırlamak isteyen taraflar, aşağıda yer alan anlaşmalı boşanma protokolü örneğine göz atabilirler.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü 2022 Yılında Değişti Mi?

Anlaşmalı boşanma protokolünün hazırlanmasına ve özelliklerine ilişkin tüm detaylar bu yazımızda belirttiğimiz şekildedir. Anlaşmalı boşanma protokolü 2022 yılında değişmemiştir. Yine aynı şekilde anlaşmalı boşanma protokolü örneği 2022 yılında da değişmemiştir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolünden Vazgeçilebilir Mi?

Anlaşmalı boşanma dilekçesi ve eki olan anlaşmalı boşanma protokolü, davanın açılacağı adliyedeki tevzi bürosuna sunulduktan ve gerekli harçlar yatırıldıktan sonra, davanın görüleceği mahkeme belirlenir. Belirlenen mahkeme, gerekli incelemeleri yaptıktan sonra bir tensip zaptı hazırlar, bu tensip zaptında duruşma tarihini belirler ve tarafları duruşmaya davet eder. Belirlenen duruşma gününde, taraflar aynı anda duruşmada bulunmalıdır. Söz konusu süreci üç aşamaya ayırmak mümkündür. Bu aşamalar şu şekildedir:

• Anlaşmalı boşanma protokolünün eksiksiz olarak hazırlanması ve davanın açılması,
• Tarafların birlikte duruşmaya katılmaları ve anlaşmalı boşanma protokolü doğrultusunda boşanmayı kabul etmeleri ve
• Anlaşmalı boşanma kararının kesinleşmesini sağlamaları.

Anlaşmalı boşanma protokolünden vazgeçmeyi, her üç aşamada bakımından ayrı değerlendirmek yerinde olacaktır.

Protokol hazırlandıktan sonra ve dava açılmadan önceki aşama: boşanma iradesinin henüz mahkemeye bildirilmediği aşamadır. Bu aşamada taraflar, protokolü boşanma avukatının hukuki yardımı ile veya kendi aralarında düzenlemiş olabilirler. Bu aşamada protokolden vazgeçmek isteyen taraf, bu durumu avukatına bir an önce bildirmeli ve değiştirmek istediği hususları açıklamalıdır. Tarafların protokolü kendi aralarında hazırlamış olmaları ihtimalinde, vazgeçmek isteyen taraf bu durumu vakit kaybetmeden karşı tarafa bildirmelidir. Bu bildirim sonrasında protokol şartlarının yeniden ele alınması mümkündür.

Mahkeme aşama: tarafların protokol doğrultusunda ortak ve özgür iradelerini mahkeme önünde açıklamaları istenen aşamadır. Aynı zamanda bu aşamada hakim protokolü inceleyecek ve tarafların aralarında yaptıkları anlaşmanın uygunluğunu değerlendirecektir. Bu aşamada anlaşmalı boşanma protokolünden vazgeçilmesi ve davanın çekişmeli olarak ilerlemesinin mümkündür. Anlaşmalı boşanma protokolünden vazgeçme, beyanı boşanma davası karara bağlanıp kesinleşene kadar ileri sürülebilir. Bu durumda dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür.

Kararın kesinleşmesinden sonraki aşama: Tarafların Kanun’da öngörülen süre içinde itiraz etmemeleri halinde karar kesinleşir. Karar kesinleştikten sonra artık anlaşmalı boşanma protokolünden vazgeçmek mümkün değildir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Örneği

Anlaşmalı boşanma protokolü örneğinin şu şekilde hazırlanması gerekir: